Metodologia sposobu obliczenia prawidłowego bilansu na zapotrzebowanie powietrza w budynku na potrzeby wentylacji mechanicznej (rekuperacji)
Artykuł powstał na potrzeby pokazania przyczyn przy rozbieżnościach w bilansach na zapotrzebowanie powietrza w ramach tego samego budynku. Wielokrotnie spotkaliśmy się z sytuacją, w której inwestor dysponował różnymi ofertami zawierającymi skrajne wartości dla bilansu powietrza dla nowo budowanego domu jednorodzinnego. Znaczne przewymiarowanie, zawyżenie bilansu będzie generować zbędnie poniesione nakłady finansowe przed inwestycją, jak i po niej. Zwiększone nakłady przyczynią się przede wszystkim do konieczności zakupu wydajniejszej centrali wentylacyjnej (rekuperatora). Natomiast w przyszłości możemy spodziewać się zwiększonych kosztów eksploatacyjnych, takich jak: pobór energii, konieczności zakupu droższych filtrów itp. Z kolei zaniżenie wydajności instalacji wentylacyjnej na zapotrzebowanie świeżego, czystego powietrza będzie skutkować w pierwszym rzędzie źle funkcjonującą wentylacją w budynku, zagrażającą nie tylko budynkowi, ale również jego mieszkańcom. Wątpliwa będzie też sprawność energetyczna z odzysku ciepła.
Z poradnika dowiesz się
Zaprojektowanie systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła bezapelacyjnie wiąże się w pierwszej kolejności z prawidłowo wyliczonym bilansem na zapotrzebowanie powietrza w budynku. Podkreślić należy, że bilans musi być zrównoważony, a więc wartość powietrza nawiewanego Vn musi być równa z powietrzem wywiewanym Vw.
Vn = Vw
Skąd zatem biorą się znaczne różnice przy wyliczeniach bilansu powietrza? Poza tak abstrakcyjną przyczyną jak kalkulowanie bilansu na tzw. "oko" przyczyn można upatrywać się w różnych metodach sposobu obliczania bilansu. Zgodnie z wytycznymi rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, obowiązujące od 31 grudnia 2020 roku oraz normami PN-83/B-03430/Az3, sposobu wyliczania powietrza na potrzeby wentylacji mechanicznej można dokonywać w oparciu o dwa sposoby. Pierwszy z nich i zarazem najczęściej spotykanym jest tzw. krotność wymian obliczana wg wzoru:
Vn = n * Vp, [m³/h], gdzie
n – krotność wymian, minimalna krotność wymian w klasycznym budynku wynosi 0,5-0,8 (1) h-1
Vp – kubatura pomieszczenia w m³
oraz – ilości osób w pomieszczeniu względem następującego wzoru:
Vn = n * Vi, [m³/h], gdzie
n – ilość osób w pomieszczeniu (zasadą jest przyjmowanie największej z wyliczonych wartości jako czynników zakłócających jakość powietrza),
Vi – ilość powietrza przypadająca na jedną osobę w [m³/h], wynoszącą w przeliczeniu od 20 do 60 m³/h.
Na przykładzie ustalonego bilansu powietrza autor (nasz nadzorca wszystkich wykonywanych robót) oparł swe wyliczenia w zgodzie z wytycznymi n- krotności wymian i otrzymał wynik zrównoważony bilansu na poziomie 410 m³/h.
Jest to wynik wystarczający, który w zupełności zadowoli 4-osobową rodzinę, jeżeli chodzi o odpowiednią wentylację pomieszczeń o przedstawionej kubaturze. Dla porównania, korzystając ze sposobu wyliczenia zapotrzebowania na powietrze liczonego wg drugiego wzoru, tzn. ilości osób w pomieszczeniu, wartości opierają się na iloczynie szacunkowej ilości osób w danym pomieszczeniu oraz na przyjętej wartości powietrza przypadającej na osobę stosownie do obowiązujących norm. Polskie wytyczne i normy mówią o przyjmowaniu wartości do symulacji tych możliwie największych, ale dotyczą one wyłącznie ilości osób. Jeżeli chodzi o przypadającą ilość powietrza wydychaną na jedną godzinę na osobę, to domyślną wartością wg przyjętych norm dla budynków jednorodzinnych pozostaje 20 m³/h, a nie dowolna z zakresu od 20 do 70 m³/h. Tak więc samo przyjęcie tylko zbytniej ilości osób dla danego pomieszczenia może generować znacznie większe zapotrzebowanie na wentylowane powietrze, aniżeli jest to wymagane. W sytuacji kiedy dojdzie jeszcze do tego błędna interpretacja wytycznych co do ilości powietrza przypadającej na 1 osobę i zostanie wybrana inna wartość z zakresu niż owe 20 m³/h, to może to skutkować nawet skrajnie innym bilansem, znacznie zawyżonym, aniżeli byłoby to wymagane.
Nasza praktyka pokazuje, że należy ostrożnie mierzyć wg szacunkowych norm przyjętych podług wzoru ilości osób w danym pomieszczeniu, ale nie należy jej pomijać. Dlatego też nasi specjaliści zawsze po uzgodnieniach z inwestorem biorą te wytyczne pod uwagę. Według naszej najlepszej wiedzy i praktyki, prawidłowe wyliczenia w przypadku obu przyjętych wzorów pozostają zbieżne ze sobą dla pomieszczeń takich jak: sypialnie, pokoje, gabinety.
Dla przykładu weźmy pod uwagę pokój na 5 piętrze, dla którego wartość powietrza nawiewanego liczona na podstawie wzoru krotności wymian wynosi 39,5 m³/h. A gdyby skonfrontować te wyliczenie podług wzoru liczby osób, to dla 2 osób wartość ta wyniosłaby 40 m³/h. Sytuacja nieco trudniej przedstawia się dla pomieszczeń, w których mogą występować okresowo większe skupiska ludzi, jak salon czy jadalnia. Tutaj przyjmując większą liczbę osób jak grono domowników, a co może mieć często miejsce w sytuacji przyjmowania np. gości, to wartości otrzymane tymi dwiema metodami w praktyce zawsze będą od siebie różne, z tą różnicą, że przyjmując większą ilość osób dla metodologii wyliczenia zapotrzebowania powietrza liczonego wg drugiego wzoru, otrzymana wartość będzie znacznie większa, ale z pewnością nie powinna być ona skrajnie inna, a jako wynik dla całego bilansu nie powinna wykraczać poza zakres zapotrzebowania na powietrze przyjętego względem metodologii wyliczenia bilansu względem wzoru pierwszego n- krotności wymian. Opierając się na przedstawionym przykładzie, dla bezpieczeństwa, ale z rozsądkiem, przyjmujemy zatem większą ilość osób dla jadalni jako 4 osoby oraz jednocześnie połączonego z nią salonu dla 6 osób. Wynik, jaki otrzymujemy na zapotrzebowanie w powietrze dla jadalni względem liczby osób w pomieszczeniu to 80 m³/h w stosunku do 45,3 m³/h względem n- krotności wymian, oraz dla salonu 120 m³/h w stosunku do 71,8 m³/h. Całkowity bilans na zapotrzebowanie w powietrze wyniósłby przy takim układzie z 410 m³/h na 492,9 m³/h. Należy przy tym również uwzględnić, że nie zawsze jednocześnie w innych pomieszczeniach będą przebywać domownicy. Tak więc, dysponując taką wiedzą i wyliczeniami, dokonamy wyboru centrali wentylacyjnej dla inwestora na poziomie 500 m³/h, który zapewni komfort nie tylko użytkownikom, ale również umożliwi przełączenie w tryb "impreza" w przypadku przyjmowania gości.
Jak oceniasz ten poradnik?
Dziękujemy za Twoją opinię!Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści
Więcej poradników o wentylacji i rekuperacji
Rekuperacja to inaczej wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła. Urządzenie zwane rekuperatorem ma za zadanie dbać o świeże i czyste powietrze w całym domu. W tych urządzeniach stosuje się dwa rodzaje wymienników ciepła – obrotowy oraz przeciwprądowy. Mózgiem rekuperatora zaś jest automatyka sterowania. Poznaj wszystkie możliwości rekuperatora od Komfovent. Zapraszamy do lektury, dzięki której przekonasz się, że rekuperator w twoim domu to inwestycja, która ci się opłaci!
27.05.2022Rekuperacja jest rodzajem wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. W praktyce oznacza to, że rekuperator w takim systemie zapewnia wymianę zanieczyszczonego powietrza na czyste – jednocześnie odzyskując część ciepła. Korzyści rekuperacji jest wiele, ale rodzą się pytania: jaki jest koszt rekuperacji, co zawiera cena montażu i ile wraz z utrzymaniem kosztuje rekuperacja? Cena zależy od kilku istotnych czynników – nasz poradnik rozwieje wszelkie wątpliwości.
28.04.2023Bez ogrzewania, wody i prądu dom nie będzie nadawał się do użytku. Zakup i montaż instalacji to ok. 13% wszystkich wydatków przeznaczonych na budowę domu. Sprawdzamy, jak optymalnie dobrać instalacje, które nie nadwerężą naszego budżetu w trakcie budowy i długo po niej.
Rekuperacja to nazwa potoczna wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Jest to system dystrybucji powietrza znacząco różniący się od wentylacji grawitacyjnej. Sercem tego systemu jest rekuperator, czyli centrala wentylacyjna odpowiedzialna za dostarczanie świeżego powietrza i usuwanie zużytego. Najistotniejszą cechą tego systemu jest odzysk ciepła (realnie wynosi powyżej 90%), które w wypadku innego rodzaju wentylacji uciekłoby przez komin bezpowrotnie. To nie tylko zaleta ekonomiczna, ale i komfort poprzez łatwiejsze utrzymanie stabilnej temperatury w pomieszczeniach.
26.05.2022Współcześnie ludzie przebywają w zamkniętych pomieszczeniach przez wiele godzin w ciągu każdego dnia. Stwarza to problem polegający na zapewnieniu komfortu "świeżego powietrza", od którego zależy zdrowie i samopoczucie ludzi. W biurach i innych budynkach użyteczności publicznej m.in. szkoły, mieszkania, banki, głównym źródłem zanieczyszczeń gazowych są ludzie. Do tych zanieczyszczeń należy głównie ditlenek węgla, który powoduje dyskomfort, poczucie duszności i w efekcie spadek wydajności pracy. Dlatego tak ważna jest odpowiednia wymiana powietrza, aby dostarczać świeże powietrze do pomieszczeń. Najlepszym odnośnikiem do właściwej jakości powietrza w pomieszczeniu jest powietrze zewnętrzne.
01.09.2015Cennik usług budowlanych obejmuje prace konstrukcyjne, wykończeniowe, instalacje elektryczne i hydrauliczne, prace zewnętrzne. Ceny robót budowlanych są cały czas wysokie w porównaniu z poprzednimi latami. Czynniki wpływające na ceny to m.in. utrzymująca się wysoka inflacja oraz rosnące ceny materiałów budowlanych. Z poradnika dowiesz się, jak skutecznie zaplanować budżet na budowę lub remont w 2023 roku, jak wygląda aktualny cennik prac budowlanych 2023, jakie są prognozy cenowe na najbliższy czas i jakie są ceny poszczególnych prac budowlanych. Sprawdź przed rozpoczęciem remontu lub budowy i znajdź polecanych fachowców.
20.09.2023